Archief concertagenda

Verbeeldt u zich de kathedraal van Parijs en de prachtige orgel- en koormuziek die organist-titularis Louis Vierne daar aan het begin van de 20ste eeuw gecomponeerd heeft. Berry van Berkum brengt u in die sfeer met ‘Cathédrales’ uit Pièces de Fantaisie. Met het koor erbij klinken de eerste twee delen van de Messe Solenelle en daarna wisselen orgel en koor elkaar af met delen uit de Pièces de Fantaisie en de mis. Het concert eindigt met een schitterende verklanking van kerkklokken in ‘Les cloches de Hinckley’; het carillon van de parochiekerk in het Engelse Hinckley inspireerde Vierne tot het schrijven van dit fraaie orgelwerk.

The King of Kings is een groots verhaal zoals alleen de legendarische Amerikaanse filmmaker Cecil B. DeMille kan vertellen. Deze zwijgende film uit 1927 met een cast van duizenden figuranten en een voor Hollywood buitenproportioneel budget vertelt het leven en lijden van Jezus Christus. DeMille slaagde erin om een film te maken die zowel spectaculair als devoot is. Van Berkum speelt live de orgelbegeleiding bij de film. Hij maakte eerder grote indruk met zijn improvisaties bij de film Nosferatu.

Dick de Graaf en organist Hayo Boerma treden regelmatig als duo Split Level op in kerkgebouwen in en rond Rotterdam, vaak als onderdeel van festivals zoals het Rotterdamse orgelfestival en het Northsea Round Town. De essentie van hun spel: ongehinderd door de afstand tussen de Graaf beneden in de kerk en Boerema hoog boven achter het orgel ontspint zich spontaan een intense en spannende muzikale interactie.

Een fantasie, een dagdroom, een mijmering, of een groots visioen: zonder de kracht van de verbeelding zou het leven plat en eendimensionaal zijn. De verbeelding brengt mensen in beroering en vervoering, ze opent nieuwe vergezichten en maakt het alledaagse bijzonder. Sluit je ogen en laat je meenemen door de muzikale fantasie van Franse topcomponisten als Maurice Duruflé, Jehan Alain, Olivier Messiaen, Louis Vierne en César Franck.

Lyrisch, virtuoos en grillig
In het tweede koorconcert komt opnieuw de 17e eeuw tot leven, maar dan met verschillende muziekvormen uit de renaissance en barok voor orgel, virginaal en viola da gamba, met solowerken van onder andere de grote Nederlandse componist Jan Pieterszoon Sweelinck, en Engelse, Spaanse en Italiaanse componisten uit die tijd.

In veel Europese landen is Maria ten Hemelopneming een nationale feestdag. In Nederland is dit hoogfeest van de Katholieke kerk verschoven naar de zondag erna. Gerben Budding viert het wel op de officiële feestdag, omdat Maria een grote inspiratiebron is voor componisten: Marcel Dupré componeerde de Vêpres du commun des fêtes de la Sainte Vierge, Johann Sebastian Bach heeft een grote fuga geschreven op de melodie van het Magnificat, de lofzang van Maria.

Muziekreis door 17e-eeuws Europa
Dit is het eerste concert waarin alleen het historische Ardennen-orgel klinkt en het König-orgel even zwijgt. Het concert in het koor van de kerk heeft een intieme sfeer. Organist Peter van Dijk neemt u met mezzosopraan Hester Westra mee op reis door het 17e-eeuwse Europa. In een afwisseling van orgel solo, zang begeleid door orgel en solozang, hoort u instrumentale werken en liederen van Nederlandse, Belgische, Duitse, Engelse, Franse, Italiaanse en Spaanse bodem.

Een herdenking van twee componisten. Vanwege het 150ste geboortejaar van Max Reger speelt Jan Hage één van diens drie grote koraalfantasiën, die Reger in zeer korte tijd heeft gecomponeerd na kritiek op zijn fantasie en vindingrijkheid. Halleluja, Gott zu loben bleibe meine Seelenfreud is de laatste uit de serie. De tweede gedachtenis is in de Stevenskerk zeer op zijn plaats en gaat uit naar Jan Welmers, die in zijn leven lange tijd organist was van het König-orgel. Een vertolking van de compositie Memories III hoeft dan geen nadere uitleg.

Centrale figuur in het programma is Johann Sebastian Bach. Rond hem componisten die hem hebben geïnspireerd en die hij op zijn beurt zelf inspireerde. Zo was Bach geraakt door het werk van de Franse barokcomponist Nicolas de Grigny. Die invloed is onder andere terug te horen in het Pièce d’orgue. De muziek van Bach kreeg pas na ‘herontdekking’ door Mendelssohn navolging, in nieuwe composities of transcripties.

Dirk Luijmes maakte een mooie keuze uit de vele orgelwerken van Bach. De Preludium en fuga in e-moll is monumentaal: een van de meest uitgebreide preludia en fuga’s, concertant en virtuoos. Alsof een groot orkest speelt, afgewisseld met solopassages. De Triosonate in d is speelse kamermuziek met voor beide handen en de voeten een zelfstandige partij, waardoor het lijkt alsof drie solisten samenspelen.

Het kerklied Vater unser im Himmelreich dat door Maarten Luther is gedicht en gecomponeerd heeft een prachtige combinatie van tekst en melodie die heel veel componisten heeft geïnspireerd. De barokke componist Johann Ulrich Steigleder maakte maar liefst 40 bewerkingen van het lied. Wiersinga speelt van hem een Toccata.

Met een drankje luisteren naar concertante werken én meedoen aan een quiz met luistervragen rondom het orgel, orgelmuziek en aanverwante onderwerpen. Vier Nijmeegse organisten – Jetty Podt, Berry van Berkum, Joost Langeveld en Dirk Luijmes – nemen hiervoor plaats achter de speeltafel van het König-orgel.

‘Dromen als Messiaen’ is een audiovisuele performance van het stuk La Nativité du Seigneur van de Franse componist Olivier Messiaen. In deze bijzondere uitvoering komen de orgelklanken van de Nijmeegse organist Berry van Berkum samen met de verglijdende beelden en kleurprojecties op het König-orgel van audiovisueel componist Marcel Wierckx.

Loepzuiver en kristalhelder klinkt de zang van de vijf vrouwen van Wishful Singing door de middeleeuwse gewelven van de Stevenskerk. Oude Hemelse gezangen, onder meer van de mystica Hildegard van Bingen en de Noorse componist Ola Gjeilo, worden vermengd of afgewisseld met muziek van Berry van Berkum op het kistorgel.

De tweelingzussen Judith en Tineke Steenbrink spelen meestal samen in het orkest Holland Baroque. Maar naast de weelde van een rijk orkest vinden ze het een genot om met zijn tweeën enkele 17e-eeuwse sonates te spelen. Ze zien ernaar uit hoe de ijle en krachtige klanken de Stevenskerk vullen.

Het tweede trio van concerten start met het koororgel in combinatie met  uit. Klavecinist Teun Braken en  fluitist Teun Wisse laten een selectie oude muziekcomposities horen. Orgel en  uit klinken solo en in duetten. Teun&Teun vormen sinds het begin van hun studietijd een duo: ze zijn goede vrienden en delen hun liefde voor barokmuziek.

Pieter Jan Belder en Rie Kimura vormen al enkele jaren een hecht kamermuziekduo.
In dit programma omlijst het duo enkele werken voor orgel solo, waarbij de Vlaamse origine van het instrument niet uit het oog verloren wordt.

César Franck is 200 jaar geleden geboren. Dirk Luijmes eert deze grote Franse romantische componist met een poëtisch concert. Luijmes vond het erg jammer dat de grote orgelwerken van Franck, bestemd voor groot orgel, in zijn jubileumjaar niet te beluisteren zouden zijn. Hij bedacht een alternatief en vertaalde onder meer Pièce Héroïque en Choral Nr. 2 naar het ‘orgue expressif’.

Eerst krijgt u een introductie van het koororgel met een korte uitleg en demonstratie. Daarna laat Léon Berben alle facetten van het Ardennen-orgel horen met muziek uit de 16e en 17e eeuw, van een grote diversiteit aan componisten uit verschillende Europese landen. Daarmee hoort u een grote variatie aan genres binnen de oude muziek.

Johnny Gray (Buster Keaton) houdt van twee dingen: zijn trein The General en zijn vriendin Annabelle Lee. Als de burgeroorlog begint wordt hij geweigerd voor het leger, omdat hij meer waarde heeft als machinist. Annabelle denkt dat haar vriendje een lafaard is.

U hoort twee koralen die door verschillende Duitse componisten zijn bewerkt. Daarbij wordt duidelijk dat zij elkaar hebben geïnspireerd. Het begin ligt bij Böhm, leraar van Bach in diens jonge jaren, en Bach. Na de gloriedagen van Bach werd het stiller, maar zijn muziek werd niet vergeten.

In dit Sweelinck herdenkingsjaar komt HetOrgelTrio met een eigen eerbetoon geïnspireerd op de beroemde liedvariaties van de enige echte grote componist van eigen bodem: Jan Pieterszoon Sweelinck.